II Konferencja logopedyczna z cyklu Morbum evitare quam curre facilius est! pt. Profilaktyka w logopedii – wyzwania XXI wieku (17.06.2023)
Patronat nad konferencją objął Prorektor UZ ds. Collegium Medicum – prof. dr hab. n. med. Maciej Zabel.
W polskiej logopedii toczy się dyskusja nad jej tożsamością, przedmiotem i miejscem wśród innych dyscyplin naukowych, warunkami kształcenia czy nawet relacji przedmiotu zainteresowań logopedii jako nauki do praktyki. Poglądy osób włączających się do dyskusji są zróżnicowane i niekiedy odmienne, a liczne dyskusje środowiskowe nie kończą się konsensusem, co przekłada się na wielość podejść do zagadnień skoncentrowanych wokół przedmiotu zainteresowań logopedii, w tym do postrzegania profilaktyki.
Organizatorzy cyklu konferencji Morbum evitare quam curre facilius est! przyjmują, że profilaktyka logopedyczna to całokształt form organizacyjnych, treści i strategii tworzących spójną strukturę służącą do: (1) wzmacniania zdrowia i utrzymywania na optymalnym poziomie zdolności mowy przez całe życia człowieka, (2) zapobiegania wystąpieniu zaburzeń mowy uwarunkowanych wieloczynnikowo (biologicznie i/lub środowiskowo) poprzez wzmacnianie czynników chroniących i eliminację (w miarę możliwości) czynników ryzyka, (3) niedopuszczenia do pojawienia się skutków zaburzeń mowy dla zdrowia i funkcjonowania człowieka. Tak rozumiana profilaktyka logopedyczna opiera się na założeniu, że człowiek jest jednością psychofizyczną ściśle związaną z otoczeniem społeczno-przyrodniczo-kulturowym, a sposób użycia przez niego języka w akcie mowy jest wypadkową jego stanu psychofizycznego, odniesień do otaczającej rzeczywistości oraz wynikiem jej oddziaływań.
W XXI wieku nie ma wątpliwości, że profilaktyka obok diagnozy i terapii jest jednym z głównych obszarów logopedii w aspekcie teoretycznym i praktycznym. Współczesna profilaktyka logopedyczna ma charakter holistyczny i prowadzona powinna być we wszystkich zakresach – od promocji zdrowia i uprzedzania wystąpienia zaburzenia mowy, poprzez wczesne diagnozowanie, do zapobiegania pogłębianiu się zaburzeń już istniejących i pojawiania się zaburzeń wtórnych. Działania te należy prowadzić w odniesieniu do wszystkich faz życia człowieka (od okresu prenatalnego po wiek senioralny) w skali makro obejmującej całe społeczeństwo lub znaczną jego część i mikro – skierowanej do konkretnej grupy lub indywidualnego odbiorcy.
Celem konferencji była wymiana poglądów i doświadczeń przedstawicieli ośrodków akademickich oraz praktyki logopedycznej, prezentacja wyników badań prowadzonych w wybranych obszarach profilaktyki logopedycznej oraz podjęcie dyskusji odnośnie aktualnego stanu jej poszczególnych zakresów, a także zwrócenie uwagi na znaczenie profilaktyki w utrzymaniu przez człowieka optymalnego poziomu zdolności komunikacyjnej jako rozwiązania łatwiejszego i tańszego od terapii oraz rehabilitacji.
Konferencję adresowano do wszystkich osób zainteresowanych zapobieganiem zaburzeniom mowy, w tym do logopedów i nauczycieli logopedów, a także pedagogów specjalnych, terapeutów pedagogicznych, nauczycieli, lekarzy, innych specjalistów oraz studentów przygotowujących się do zawodów logopedycznych, medycznych lub pedagogicznych. Dla uczestników konferencji przeprowadzono równolegle dwa warsztaty. Limit miejsc dla uczestników czynnych i biernych: 100. Limit miejsc na warsztaty: po 20. Udział - bez opłat. W konferencji w sumie uczestniczyło około 100 osób (również bez wcześniejszej rejastracji), przy czym część Prelegentów w trybie online. Uczestnikom wydano zaświadczenia potwierdzające czynny i bierny udział w konferencji oraz warsztatach. Miejsce konferencji: Uniwersytet Zielonogórski, ul. Prof. Z. Szafrana 4a (bud. A-29), aula 106.
Fot. Od lewej: pracownicy Katedry Patologii i Rehabilitacji Mowy - Grzegorz Hryniewicz, Katarzyna Kochan, Ewa M. Skorek oraz Przewodnicząca Oddziału Lubuskiego Polskiego Związku Logopedów - Małgorzata Chorążyczewska. Link do artykułu
Program konferencji (10.00-16.00 oraz 16.15-17.00)
Komitet naukowy: prof. dr hab. Jacek J. Błeszyński; dr hab. Lidia Kataryńczuk-Mania, prof. UZ; dr hab. Renata Marciniak-Firadza, prof. UŁ; dr hab. Ewa M. Skorek, prof. UZ (przewodnicząca); dr Ewa Gacka; dr Grzegorz Hryniewicz; dr Monika Kaźmierczak; dr Katarzyna Kochan; dr Regina Korzeniowska; dr Jacek Kotuła; dr Bartosz Kudliński; dr Lech Sałaciński; dr Magdalena Urbańska
Komitet organizacyjny: mgr Małgorzata Chorążyczewska; dr Grzegorz Hryniewicz; dr Katarzyna Kochan; dr Regina Korzeniowska; dr Jacek Kotuła; dr Lech Sałaciński; dr hab. Ewa M. Skorek, prof. UZ (przewodnicząca)
Organizatorzy: Uniwersytet Zielonogórski, Collegium Medicum - Katedra Patologii i Rehabilitacji Mowy; Polski Związek Logopedów Oddział Lubuski; Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Zielonej Górze; Okręgowa Izba Lekarska w Zielonej Górze; Stowarzyszenie „Warto jest pomagać”.